Vorige: Waarom een Proefpanel op Afstand?

Wat doet dit panel wel en niet?

Proefpanels die binnen een brouwerij worden ingericht zijn vaak breed georiënteerd. Het testen op smaakafwijkingen en "merktrouw" (wat zoveel betekent als: is dit wel het bier zoals dat normaliter verkocht wordt?) komen vaak aan bod. Daarnaast worden ze ingezet bij receptontwikkeling, waarbij getest kan worden op het al dan niet bereiken van een gewenst smaakprofiel of een gewenste smaakverandering door een aanpassing van het recept of ingrediënten. Anderzijds kan er na een verandering van grondstoffen gepoogd worden om een bier te maken dat niet te onderscheiden is van het origineel.

Voor het Smaakpanel op Afstand zijn een aantal van deze taken heel goed mogelijk, maar sommige ook niet. Brouwers kunnen ervoor kiezen volledig anonieme tests te laten doen, bijvoorbeeld voor bieren die nog niet de markt op gaan. In zulke gevallen kan merktrouw uiteraard niet worden getetst. Bij discriminatietesten (zijn er smaakveranderingen of niet) wordt vaak gebruik gemaakt van een driehoekstest, maar ook wel eens van een tetrad test, of zelfs een two-out-of-five of duo-trio test.

Om het aantal rond te sturen bieren beperkt te houden, biedt het Proefpanel op Afstand de volgende mogelijkheden:

  • Beschrijvend Een uitgebreide beschrijving van de basissmaken en aroma's die voorkomen in het bier. Ook het mondgevoel komt aan bod. Voor de basissmaken wordt aangegeven in welke mate ze aanwezig zijn. De aroma's zullen uit een vast lexicon (smaakwiel) worden gekozen, om vergelijking tussen panelleden te bevorderen.
  • Controle op aanwezigheid smaken/smaakstoffen Uit een lijst smaakstoffen (die al dan niet smaakafwijkingen aangeven) zal worden aangegeven welke worden gedetecteerd.
  • Inschatting stijl of stijltrouw De keuze bestaat uit de vraag het panel de stijl te laten aangeven, wat een goede inschatting geeft van de stijl waar het niet in past, of dat stijltrouw wordt beoordeeld op basis van door de brouwer aangegeven stijl.
  • Ranking tests Van een kleine serie bieren kan een volgorde worden opgegeven van de intensiteit van een vooraf bepaald smaakelement (bijvoorbeeld de bitterheid, of het voorkomen van een bloemig aroma).
  • Discriminatieve tests Om verschillen tussen batches te detecteren kunnen driehoekstesten worden uitgevoerd. In dergelijke testen worden van hete ene bier twee samples en van het andere bier één sample. De proever weet niet van welke er twee zijn, en niet welke van de drie het unieke sample is. Welke uniek is moet hij/zij aanwijzen. Hoe vaak dat aanwijzen goed gaat is een goede maat voor hoe anders dat sample is dan de andere.

Uiteraard is het mogelijk om voor één sample meerdere tests te combineren. Neem voor opties die hier niet genoemd staan vooral contact op!

Aan een proefpanel op afstand zitten natuurlijk nadelen: er is een doorlooptijd, en het is niet mogelijk op het moment van (of vlak voor) afvullen een batch te controleren. Het panel zal ook geen sterke band hebben met de brouwerij en de merken die de brouwerij uitbrengt. Dit zal het bemoeilijken "true-to-brand" beoordelingen te doen. Ook zijn beoordelingen van halffabrikaten niet mogelijk.


Volgende: Wie zitten er in het panel?

Mocht je van gedachte willen wisselen over het vormen van een proefpanel in de eigen brouwerij, in plaats van deelname aan het programma Proefpanel op Afstand, neem ook dan vooral contact op!